គម្រោងអ្នកការពារសិទិ្ធមនុស្ស
គម្រោងគាំទ្រអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សជាអ្វី?
គម្រោងគាំទ្រអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស មានបំណងបំពេញបន្ថែម និងគាំទ្រនូវបណ្តាញអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងសង្គមស៊ីវិលទាំងឡាយ ដែលគាំទ្រអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សកំពុងប្រឈម នឹងគ្រោះថ្នាក់ ក្នុងខណៈដែលសេវាគាំទ្រទាំងនោះ មិនមាន ឬមិនគ្រប់គ្រាន់ ហើយគម្រោងនេះក៏ធានារកនូវសេវាគាំទ្រផ្សេងៗទៀតពីផ្នែកឯកជន។ ក្រោមគម្រោងនេះ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា នឹងធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងការតស៊ូមតិ ដើម្បីឲ្យមានកំណែរទម្រង់ក្នុងផ្នែក នីតិបញ្ញត្តិ រចនាសម្ព័ន្ធ និងគោលនយោបាយ ដើម្បីធានាថាមានការគោរពពេញលេញទៅលើសិទ្ធិទាមទារឲ្យមានការគោរព សិទ្ធិមនុស្ស។
ហេតុអ្វីចាំបាច់មានគម្រោងនេះ?
ស្ថានភាពនៃសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពជាមូលដ្ឋាននៅកម្ពុជា ដែលរួមមាន សិទ្ធិសេរីភាព ក្នុងការបញ្ចេញមតិយោបល់ និង បង្កើតជាក្រុម នៅមិនទាន់ល្អនៅឡើយទេ។ អ្នកបំរើការក្នុងជួររដ្ឋការ រួមមានប៉ូលីស ទាហាន មន្ត្រីតុលាការ និងរួមទាំងមន្ត្រីសភាជាតិ ត្រូវបានគេប្រើដើម្បីរំខានដល់ការបំពេញការងាររបស់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស។ ប្រព័ន្ធតុលាការ បានក្លាយជាឧបករណ៍សម្រាប់បំភ័យអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដោយថាបញ្ជារចេញពីតុលាការ ត្រូវបានប្រើដើម្បីបញ្ជាក់ថាអំពើ រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ជាអំពើស្របច្បាប់។ យោងតាម សមាគមអាដហុកការសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៏នៅកម្ពុជា (អង្គការអាដហុក) នៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ មានការប្រមាណ ២៣៥ បណ្តឹងព្រហ្មទណ្ឌ បានប្ដឹងទៅលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដែលក្នុងចំណោមនោះ មាន១៤៧នាក់ ត្រូវបានដាក់ពន្ធនាគារ។
យ៉ាងណាមិញ រហូតមកដល់ពេលនេះ ពុំទាន់មានយន្តការដើម្បីការពារ និងលើកស្ទួយសិទ្ធិរបស់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជានៅឡើយទេ។ បើទោះបីជា អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់នូវការគាំទ្រដល់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សក៏ដោយ ដែលសេវាទាំងនោះរួមមាន ជំនួយមនុស្សធម៌ និងជំនួយផ្នែកច្បាប់ ការផ្ដល់ជំនួយ រឺ ការគាំទ្រនេះ ពេលខ្លះ មិនល្អគ្រប់គ្រាន់ ដោយសារតែប៉ះចំ ចំណុចរសើបក្នុងសង្គម រឺជាករណីរឿងនយោបាយ។ ម្យ៉ាងទៀតភាពខ្វះខាតក្នុងការយល់ដឹងក្នុង ចំណោមភាពទាក់ទិនរបស់អង្គការនៃរូបភាពធំៗ ស្ថានភាពអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដែលមើលឃើញការកំរិតនូវសិទ្ធិសេរីភាពពិតប្រាកដ អាស្រ័យទៅលើការតស៊ូមតិ។ នយោបាយ និងច្បាប់ផ្លាស់ប្ដូរ គឺជាការចាំបាច់ ដើម្បីធានាការផ្លាស់ប្ដូរវិជ្ជមាននៅក្នុងរាជរដ្ឋាភិបាល ជាសកម្មភាពក្នុងការ រំពឹងទុក នៃសិទ្ធអ្នកការពារសិទ្ធមនុស្ស ហើយវានឹងធ្វើការបំរើ និងការអនុវត្តន៍ កំរិតសិទ្ធិមនុស្ស អន្តរជាតិ ជាមួយនឹងការគ្រោងទុកអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដែលមិនមានភាពងាយស្រួលហើយ និងក្នុងការទំនាក់ទំនង នៃការការពារ និង លើកស្ទួយ ដែលអាចថាប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់នៅក្នុង ប្រទេស ច្បាប់អន្តរជាតិ។ ដោយការធ្វើការគាំទ្រដល់សិទ្ធិរបស់អ្នកគាំទ្រសិទ្ធិមនុស្ស យើងអាច ធានាថា សិទ្ធិមនុស្ស នឹងត្រូវបានគ្រប់គ្រង និងពិនិត្យមើល ដូចជាការប្រើអំពើហឹង្សា ត្រូវបានគេ ដំណឹងកែតំរូវនូវការប្រើអំពើហឹង្សា គឺត្រូវបានផ្ដល់ និងការកែប្រែវិជ្ជមាន នៅក្នុងគោលនយោបាយ និងសកម្មភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នៅក្នុងតំបន់សិទ្ធិមនុស្សត្រូវបានការពារ។ ដោយការធ្វើការ ផ្សព្វផ្សាយ និងការការពារសិទ្ធអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស យើងក៏អាចធ្វើការផ្សព្វផ្សាយ អំពីការងារ និងការអនុវត្តន៍ នៃកំរិតស្តង់ដាសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។
តើយើងធ្វើការនេះរបៀបណា?គម្រោងនេះនឹងបង្កើតនូវយន្តការ “ហាងមួយមានទាំងអស់” (one stop shop) សំរាប់ការលើកស្ទួយគាំទ្រ និងការពារសិទ្ធិអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស តាមរយៈ ៖ ការផ្ដល់ការការពារដល់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សដែលកំពុងប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ ដូចជាការការគំរាមកំហែងផ្នែករាងកាយ និងការ បំភិតបំភ័យតាមផ្លូវតុលាការ, ការគាំទ្រដល់សិទ្ធិរបស់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងការតស៊ូមតិដើម្បីឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូជាវិជ្ជមាន នូវគោលនយោបាយរដ្ឋាភិបាល និងអាកប្បកិរិយាចំពោះអ្នកការពារ សិទ្ធិមនុស្ស ហើយនឹងការអង្កេតចំពោះការអនុវត្តន៍គោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។ យន្តការនេះ ជាការសហការណ៍ សម្របសម្រួល និងពង្រីកវិសាលភាពនៃសេវាផ្គត់ផ្គង់ទាំងឡាយដែលមានក្នុងចំណោមអង្គការនៅតាមសហគមន៍ អង្គការតាមជំនាញ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។ នៅពេលណាមិនមានជំនួយ ឬជំនួយដែលមានហាក់មិនគ្រប់គ្រាន់ ពួកយើងនឹងស្វែងជំនួយគាំទ្រពីផ្នែកឯកជន។ ការគាំទ្រ អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សកំពុងប្រឈមនឹងការគំរាមកំហែង រួមមាន(ប៉ុន្តែមិន បានកំណត់ត្រឹម) ការផ្តល់យោល់ផ្នែកច្បាប់ និងមេធាវី ជំនួយមនុស្សធម៌ និងយោបល់តស៊ូមតិ។
តើគម្រោងនេះធ្វើដើម្បីអ្នកណា?
បុគ្គលចម្បងដែលនឹងទទួលប្រយោជន៍ពីគម្រោងនេះគឺ អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដែលធ្វើការក្នុងបុព្វហេតុ ការពារ និងបញ្ចប់អំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សរួមមាន(ប៉ុន្តែមិនបានកំណត់ត្រឹម)ការសំលាប់បំពាន និងការសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ការជួញដូរមនុស្ស សិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិយោបល់ និងសិទ្ធិប្រមូលផ្ដុំគ្នា ការរំលោភលើប្រព័ន្ធតុលាការ ការរើសអើង ការប្រដេញធ្វើបាតុកម្ម ការបង្ខំអោយផ្លាស់ប្ដូរលំនៅដ្ឋាន ការមិនទទួលស្គាល់សិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច និងជីវិតរស់នៅឯកជនរួមទាំងការងារដោយបង្ខំ។
អត្ថប្រយោជន៍ក្នុងរយៈពេលខ្លី បានទៅលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ខ្លួនឯង ទោះបីជាក្នុងរយៈពេលវែង លទ្ធផលនៃគម្រោងនេះនឹងជាអត្ថប្រយោជន៍ដល់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សទាំងអស់ ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺជាតួអង្គចម្បងក្នុងកិច្ចសន្ទនា និងការតស៊ូមតិដើម្បីការផ្លាស់ប្តូរ ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាល មានកាតព្វកិច្ចគោរព ការពារ និងលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្ស ក៏ដូចជាប្រជាជន កម្ពុជាគ្រប់រូប ដែលរដ្ឋាភិបាលជាប់កាតព្វកិច្ចចំពោះការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងចំពោះសហគមន៍ អន្តរជាតិ ក្នុងការបំពេញតួនាទីជារដ្ឋគាំទ្រប្រជាពលរដ្ឋ និងគោររពសិទ្ធិមនុស្ស។
