គម្រោងការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យា
តើគម្រោងការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យាជាអ្វី?
គម្រោងការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យា (“គម្រោង”) មានគោលបំណងនៅលើកកម្ពស់សេរីភាពលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត តាមរយៈ ការអប់រំប្រជាពលរដ្ឋអំពីសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងពិភពបច្ចេកវិទ្យា។ នេះជាគម្រោងច្នៃប្រឌិតថ្មីមួយរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា(“ម.ស.ម.ក”) ដែលធ្វើការការពារសេរីភាពមូលដ្ឋាន រួមទាំងសេរីភាពបញ្ចេញមតិនៅលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត។ គម្រោងនឹងជួយអ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធើណែតឱ្យយល់ដឹងអំពីសិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យា បង្កើនសុវត្ថិភាពលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត និងផ្តល់វិធីសាស្ត្រចាំបាច់ ដើម្បីធ្វើការតស៊ូមតិឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យា និងសេរីភាពលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត។ សកម្មជនអ៊ីនធើណែត និងអ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធើណែតទូទៅ តែងជាជនរងគ្រោះនៃអំពើវាយដំ ការចាប់ខ្លួនតាមអំពើចិត្ត ការគំរាមកំហែងលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត និងការបំភិតបំភ័យ ដោយសារសកម្មភាពរបស់ពួកគេនៅលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត ដូច្នេះសិទ្ធិអ្នកទាំងនេះត្រូវតែទទួលបានការគាំពារ និងលើកកម្ពស់ជាចាំបាច់ ។
ហេតុអ្វីបានជាមានគម្រោងនេះ?
អ៊ីនធើណែតបានក្លាយជាវេទិកាសំខាន់មួយសម្រាប់ជជែកអំពីបញ្ហានយោបាយនៅកម្ពុជា ដែលភាពសកម្មនិយម និងការតស៊ូមតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទូទៅកំពុងផ្សារទំនាក់ទំនង និងធ្វើឱ្យមានប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្មដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅជនបទច្រើនលើសលប់។ ជាងនេះទៀត ការប្រាស្រ័យទាក់ទងនៅលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែតក្លាយជាវិធីសាស្ត្រសំខាន់ក្នុងវិស័យការងារសិទ្ធិមនុស្ស និងការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត ដែលអាចជំរុញឱ្យមានប្រតិកម្មរហ័សទៅលើករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។ ក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០១២ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រកាសនូវចេតនារបស់ខ្លួនក្នុងការអនុម័តច្បាប់ស្តីពីឧក្រិដ្ឋកម្មបច្ចេកវិទ្យារបស់កម្ពុជាជាលើកដំបូង។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់បានបែកធ្លាយក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលបានបដិសេធចេញផ្សាយសេចក្តីព្រាងច្បាប់ផ្លូវការ។ នៅចុងឆ្នាំ២០១៤ អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័សនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានប្រកាសអំពីការបង្កើត “ក្រុមការងារប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម” ដោយបញ្ជាក់នូវគោលបំណងក្នុងការត្រួតពិនិត្យសកម្មភាពលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត “ការពារជំហរ និងកិត្យានុភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល”។ នៅចុងខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៥ ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍បានប្រកាសថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីឧក្រិដ្ឋកម្មបច្ចេកវិទ្យា កំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងការពិចារណា ហើយច្បាប់នេះនឹងមានដាក់ទណ្ឌកម្មព្រហ្មទណ្ឌចំពោះ “ជនណាដែលមានចេតនាទុច្ចរិត” ដែល “រិះគន់រដ្ឋាភិបាល” ។ ចំណាត់ការទាំងនេះរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធ្វើឱ្យមានការព្រួយបារម្ភធ្ងន់ធ្ងរចំពោះការគំរាមកំហែងទៅលើសិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យានៅកម្ពុជា។
តើគម្រោងនេះនឹងអនុវត្តដោយរបៀបណា?
គម្រោងនឹងអនុវត្តសកម្មភាពមួយចំនួនដូចខាងក្រោមដើម្បីធានាថាសិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យា និងអ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធើណែតត្រូវបានគោរពអនុលោមតាមបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ៖ (១) ធ្វើការស្ទង់មតិ និងពិភាក្សាក្រុមតូចអំពីការយល់ដឹងសិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យា (២) ផលិតសម្ភារៈឧបទេសសម្រាប់អប់រំ ស្តីពីសិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យា រួមមាន វីដេអូ(យូធូប) ខិត្តប័ណ្ណអប់រំ កម្មវិធីផ្សាយផ្ទាល់តាមវិទ្យុ ខ្សែអាត់សំឡេង ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងអំពីសិទ្ធិបច្ចេកវិទ្យានៅកម្ពុជា។
តើក្រុមគោលដៅនៃគម្រោងនេះជានរណា?
ក្រុមគោលដៅរបស់គម្រោងរួមមាន ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទូទៅ រួមទាំង អ្នកប្រើប្រាស់ប្លុក សកម្មជនប្រើប្រាស់អ៊ីនធើណែត អ្នកសារព័ត៌មាន អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងសង្គមស៊ីវិលទូទៅ។
